Değişken Enerjili Pozitron Demet Sistemi (VEPOS) ile Malzemelerde Kusur Avcılığı
Uğur YAHŞİ ve Cumali TAV
Marmara Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, 34722 Göztepe, Istanbul
e-posta: uyahsi@marmara.edu.tr lab: http://positron-fzk-fen.marmara.edu.tr/
Seminer Yeri: Fen Fakültesi Fizik Bölümü GZF-C114
Seminer Tarih ve Saat: 22.10.2025 - 13:00-14:00
Özet
Pozitron, bir zıt madde parçacığı olarak tıp, atom fiziği ve malzeme bilimi alanlarında önemli bir araştırma aracıdır. Bu sunuda, Değişken Enerjili Pozitron Demet Sistemi (VEPOS) kullanılarak yüzey ve arayüzeylerdeki kusur profillerinin belirlenmesi anlatılacaktır. Na-22 kaynağından yayılan pozitronlar, 7-8 K sıcaklıkta oluşturulan neon (Ne) film moderatöründe soğutularak eV mertebesine düşürülür ve 0–30 keV arasında ayarlanabilir enerji değerleriyle hedefe yönlendirilir. Böylece yüzey derinlik profilleri yüksek hassasiyetle çıkarılır.
Pozitron spektroskopisinde kullanılan iki temel yöntem olan Pozitron Yokolma Ömür Spektroskopisi (PALS) ve Doppler Genişleme Spektroskopisi (DBS), malzemelerdeki boşluk kusurlarının ve elektron yoğunluk dağılımlarının incelenmesinde önemli rol oynar.
Marmara Pozitronyum Laboratuvarı (MARPOS)’nda yürütülen bu çalışmalar, teknolojik malzemelerde kusur analizi ve yapısal karakterizasyon alanlarında ileri düzey araştırmalara katkı sağlamaktadır.
